برای شناخت گوسفند نژاد افشاری و گوسفند نژاد سنجابی مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
گوسفند نژاد افشاری
گوسفندان افشاری از نژاد دام زنده گوشتی می باشد. رنگ آن از طیف قهوه ای روشن تا تیره و به ندرت پشم آن ها سفید خواهد بود. رنگ گوسفندان بالغ افشاری، یکدست و به شکل قهوه ای متمایل به قرمز یکدست می باشد.
به گونه ای که رنگ پشم آن ها بدون لکه است. رنگ بدن بره هنگام تولد قهوه ای متمایل به سیاه بوده که با افزایش سن رنگ بدن روشن تر خواهد شد.
مشخصات ظاهری گوسفند نژاد افشاری
گوسفندان افشاری حجیم می باشد و دنبالچه دارای پشم، فاقد چربی می باشد. باید گفت برجستگی های ناحیه دنبالچه از نمای کناری به وضوح قابل مشاهده نیست. دنبالچه در گوسفند زنده از دنبه طویل تر است. گوسفندان افشاری بلند قد هستند و در محققان در تحقیقات انجام شده نشان دادند، ارتفاع کمر این گوسفندان بلند می باشد. به طوری که از فضاهای تنگ نمی توانند عبور کنند. ظرافت و قدرتمند بودن دست و پاهای گوسفندان افشاری به آن ها کمک کرده تا به راحتی بتوانند از مناطق کوهستانی عبور کنند.
سطح پشت گردن، دنبال و دنبالچه دارای پشم می باشد. اما زیر گردن، زیر شکم و دست و پا فاقد پشم بوده و از موهای زبر و تیره رنگی تشکیل شده است کیفیت پشم این نژاد از دام های زنده در مقایسه با سایر گوسفندان بومی استان متفاوت می باشد. الیاف گوسفندان افشاری مشابه گوسفندان مغانی، قزل و بختیاری است. پشم دام های افشاری ضخیم و در صنعت قالی بافی استان زنجان کاربرد دارد.
پراکندگی گوسفند نژاد افشاری
پراکنش این دام ها در استان های زنجان، قسمتی از استان های آذربایجان غربی و شرقی همچنین استان کردستان می باشد. جمعیت آن ها بیشتر از یک میلیون راس خواهد بود. شکل گوش در این نژادها به صورت افتاده و بزرگ است اما برخی از گوسفندان افشاری فاقد گوش یا نیم گوش هستند. قوچ و میش های زنده از نژاد های افشاری فاقد شاخ می‌باشند. اکثرا بینی های موجود در قوچ ها انحنا داشته ولی بینی میش ها صاف می باشد. گردن در میش ها دراز اما در قوچ ها قوی و ضخیم است. دنبه در گوسفند افشاری به شکل سفره‌ای و پهن بوده و وزن آن ها سنگین می باشد.
وزن آن ها در سنین مختلف متفاوت است. که به شرح زیر میباشد:
- میانگین وزن تولد بره نر: ۳۵/۴ کیلوگرم
- میانگین وزن تولد بره ماده: ۴ کیلوگرم
- میانگین وزن پایان شیرخوارگی بره نر: ۵/۲۹ کیلوگرم
- میانگین وزن پایان شیرخوارگی بره ماده: ۵/۲۶ کیلوگرم
- میانگین وزن پشم سالانه تولیدی در بره نر: ۶۴۱ گرم
- میانگین وزن پشم بره سالانه تولیدی در ماده: ۴۷۸ گرم
- میانگین وزن شش ماهگی بره نر: ۲۴/۴۱ کیلوگرم
- میانگین وزن شش ماهگی بره ماده: ۷/۳۸ کیلوگرم
گوسفند نژاد سنجابی
نژاد این گوسفندان گوشتی- پشمی است. رنگ پشم گوسفندان زنده سنجابی به رنگ آن سفید یا نخودی می باشد. البته نواحی چون: گوش ها، قسمتی از گردن و دست و پاها دارای لکه های قهوه ای هستند. این گوسفندان در نواحی شمالی کشور به ویژه در مناطقی چون: کوه شاه کوه و رودخانه قره سو، قصبه و روانسر و در قسمت شرق کشور در نواحی مانند: کوه زنگلیان کوه کماجار، کوه ویس ،کوه خورین ساکن هستند. این دام در نواحی غربی و جنوب کشور نیز زیست می کنند. حد غربی شامل :کوه‌های ولد بیگی، کوه بنی گز، ده‌های ونه رنگینه گوران، تختگاه، مله بگلر می باشد. شش کیلومتری شمال جاده کرمانشاه – قصر شیرین، کوهستان‌های برزه و چنار نواحی هستند که گوسفندان زنده سنجابی در آن جا ساکن می باشند.
مشخصات ظاهری گوسفند نژاد سنجابی
گوسفندان سنجابی جثه ای بزرگ دارند و اکثر ان ها دنبه دار خواهند بود. طیف رنگ بدن آن ها بین قهوه‌ای روشن تا قهوه ای تیره متغییر بوده، و بدن از پشم بلند و نسبتأ سفید و ضخیمی تشکیل شده است. گوسفندان سنجابی از لحاظ تولید گوشت و پشم مرغوب بسیار شهرت یافته اند. قوچ های آن ها بسیار شیرده می باشند. از نظر وزنی به شرح زیر هستند:
- وزن در هنگام تولد: 5/4 کیلوگرم
- میانگین وزن شیری در هر گوسفند سنجانی: 24 کیلوگرم
- میامگین وزن پشم برداشت شده ار هر گوسفند سنجابی: 5/2 کیلوگرم
منبع: دامداران پاک
